حدود 1میلیون نفراز کل بیکاران کشور را فارغ‌التحصیلان دانشگاهی تشکیل می‌دهند. از بین مجموعه رشته‌های دانشگاهی فارغ التحصیلان برخی رشته‌ها با دردسر کمتری جذب بازار کار می‌شوند اما فارغ التحصیلان تعدادی از رشته‌های دانشگاهی نیز هستند که به سختی قادرند برای خود شغلی متناسب با تخصص و تحصیلات خود دست و پا کنند. براساس تازه ترین آمارهای بدست آمده، بالاترین تعداد بیکاران در رشته‌های صنعت و فرآوری( رشته‌های فنی غیر مهندسی)، کامپیوتر، هنر و روزنامه‌نگاری قرار دارند. در مقابل تعداد بیکاران تحصیل کرده در رشته‌هایی مانند خدمات امنیتی، بهداشت، تربیت معلم و خدمات حمل و نقل کمتر از 8 درصد بوده و اکثر آنان توانسته اند در سال‌های پس از فارغ التحصیلی جذب بازار کار شوند.

یکی از مهمترین معضلات و مسائل کشور در مورد بیکاری جوانان، عدم موفقیت افرادی است که پس از اتمام تحصیلات دانشگاهی امکان راهیابی به بازار کار را ندارند و در این بخش با مخاطرات و مشکلات فراوانی مواجه می‌شوند. به عبارتی، درصدی از جمعیت فعال جامعه که به دلیل افزودن بر دانش و تخصص خود راهی دانشگاه‌ها می‌شوند و این مسئله باعث تاخیر چندساله آنها در ورود به بازار کار می‌شود، به جای اینکه بتوانند پس از فارغ التحصیلی ورود بهتری به بازار کار داشته باشند، به درب‌های بسته بنگاه‌ها و واحدهای اقتصادی کشور بر می‌خورند.

در سال‌های اخیر تلاش‌هایی برای جبران خلاء آموزش‌های دانشگاهی و نیاز بازار کار از طریق ارائه آموزش‌های مهارتی و فنی و حرفه ای صورت پذیرفته و به گفته مقامات فعال در حوزه فنی و حرفه ای، این آموزش‌ها توانسته مشکلات ورود به بازار کار، کارجویان دانشگاهی را تا 90 درصد حل کند.نگاهی نیز به تغییرات نرخ بیکاری 12.9 درصدی بهار امسال نشان می‌دهد که تعداد بیکاران در فاصله بهار 90 تا بهار امسال به میزان 6 دهم درصد افزایش یافته اما نسبت به 14.1 درصد زمستان سال گذشته، به میزان 1.2 درصد کاهش یافته است. با تمام طرح‌ها و منابعی که از سوی دولت در سال‌های اخیر به منظور حل مشکل اشتغال کشور در نظر گرفته شد، اما هنوز هم بیش از 3 میلیون و 100هزار نفر در کشور بیکار هستند که از این تعداد 1 میلیون نفر زن و 2 میلیون و 200 هزار نفر نیز مرد هستند.مسئله بالا بودن آمار بیکاران جوان کشور به نوعی دیگر در بررسی بیکاری جوانان 15 تا 24 ساله نیز مشهود است چرا که بیشترین درصد فارغ التحصیلان دانشگاهی در سنین 20 تا 30 سال قرار می‌گیرند. این گروه سنی در بهار امسال نرخ بیکاری 28.6 درصدی را تجربه کردند.مردان تا 24 سال در فصل اول سال 25.8 درصد و زنان 39.5 درصد بیکاری را تجربه کردند. البته 852 هزار زن در بهار امسال در بخش صنعت اشتغال داشتند، 1 میلیون و 48 هزار نفر در کشاورزی و 1 میلیون و 800 هزار نفر نیز در خدمات فعال بوده اند.

آمارها نشان می‌دهند که تحصیلکردگان رشته‌های صنعت و فرآوری39795 نفرند که از این تعداد 23223 مشغول کار بوده و 16572 نفر بیکارند بر این اساس فارغ التحصیلان این رشته‌ها با 41.6 درصد بیکاری بیشترین آمار فارغ‌التحصیلان دانشگاهی بیکار کشور را دارا هستند. پس از این رشته فارغالتحصیلان رشته‌های علوم کامپیوتر با 3388 بیکار از مجموع 11129 نفر فارغ التحصیل 30.4 درصد بیکاران را به خود اختصاص داده اند. همچنین فارغ‌التحصیلان روزنامه نگاری و اطلاع رسانی 36967 نفر عنوان شده اند که مطابق این ارقام 30.3 درصد یعنی 11200 نفر از آنها بیکارند. پس از آن رشته‌های علوم حیاتی با 26.6درصد، هنر 26.4 درصد و حقوق 25.4 درصد بیکار در رتبه‌های بعدی قرار دارند. اطلاعات کامل مربوط به آمار اشتغال و بیکاری 23 مجموعه رشته‌های اصلی دانشگاهی در جدول حاضر آمده است. توضیح اینکه گروه علوم انسانی شامل زبان خارجی و منسوج، زبان و ادبیات مادری، فلسفه و علم اخلاق، دین، تاریخ و باستان شناسی می‌شود. همچنین گروه علوم رفتاری و اجتماعی شامل رشته‌های اقتصاد، روان شناسی، جامعه شناسی و علوم سیاسی است.در گروه بازرگانی و علوم اداری رشته‌های امور مالی، بیمه، بانکداری، مدیریت و امور اداری قرار دارد و در گروه مهندسی و حرفه‌های مهندسی نیز رشته‌هایی مانند مهندسی‌های صنایع، مکانیک و فلزکاری، برق و انرژی، شیمی و الکترونیک قرار گرفته است.